قدم‌های استوار با پشتوانه‌ی بزرگان در دفتر "تعزیه و آیین‌های نمایشی" حوزه هنری
با افتتاح و راه‌اندازی دفتر "تعزیه و آیین‌های نمایشی" حوزه هنری، حکم هدایت این دفتر با امضاء کوروش زارعی؛ مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری؛ به نام محسن میرزا علی امضاء شد.
محسن میرزا علی که طی دو سال گذشته همکاری چشمگیر و مستمری با حوزه هنری داشته، مصمم است تا این دفتر تازه تاسیس را رونقی شایسته دهد. آنچه در پی می‌خوانید یادداشت وی به عنوان مدیر دفتر "تعزیه و آیین‌های نمایشی" است که در آن به اهداف و چشم‌اندازهای دفتر تحت نظر خود اشاره دارد.
نخستین که نوک قلم شد سیاه/ گرفت آفرین برخداوند ماه
ز یزدان سپاس و بدویم پناه/ که او داد پیروزی ودستگاه
سپاس از جهاندار فریادرس/ نگیرد به سختی جز او دست کس
مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری با تاسیس دفتر "تعزیه و آیین‌های نمایشی" مسولیت بزرگی را بر دوش همه ما نهاده است. همه ما که خود را از اعضای خانواده بزرگ هنرهای آیینی و سنتی کشورعزیزمان ایران می‌دانیم.
برآنیم تا در دفتر "تعزیه و آیین‌های نمایشی" حوزه هنری، با تکیه بر مدد مولا و بهره‌مندی از دانش و خرد جمعی تمام اربابان فرهنگ و هنر دینی و آیینی کشور عزیزمان گامی سترگ و بلند برداریم، گامی که بن مایه‌ی آن تلاش‌های بی‌وقفه‌ی هنرمندان و خردمندان پیشین است.
برآنیم تا در این مرکز، از دانش و تجربه ذی‌قیمت همه دلسوختگان هنرهای آیینی در برقراری دوام و بقاء این حرکت و تلاش هنرمندان آیینی و سنتی بهره‌مند شویم و در انجام رسالت والای هنر اسلامی و ایرانی تلاش خود را سامان ببخشیم.
پر واضح است که توفیق در هر حرکت و تلاشی نه به یک باره و نه یک تنه میسور و مقدور نمی‌شود. اگرچه اکنون هنرهای آیینی سنتی، تعزیه و نقالی، شاهنامه‌پژوهی و شاهنامه‌خوانی و دیگر هنرهای مرتبط (پرده‌خوانی، معرکه‌گیری، روضه، مقتل‌خوانی، چاوش‌خوانی، مناقب‌خوانی) توسط نهادها، سازمان‌ها، مراکز فرهنگی و هنری أعم از دولتی و غیردولتی و ان‌جی‌اوهای خرد و کلان در سطح کشور هدایت و حمایت می‌شوند اما عدم وجود وحدت رویه هنری و پراکندگی مدیریتی گه‌گاه باعث بروزمشکلاتی سخت و خردکننده می‌شود.
گرچه همه می‌کوشند که تعالی‌بخش و هدایت‌کننده هنرهای سنتی و آیینی باشند ولی واقعیت پیش‌رو و وقایع عبرت‌آمیز پیشین، سیمای دیگری را جلوه‌گر شده است. سیمایی که در پایمال شدن حقوق پیشکسوتان و نادیده گرفته شدن جایگاه جوانان کوشنده و پر خروش و برپایی مقطعی و کم اثر جشنواره‌های رنگ به رنگ، رنگ و رخ باخته است. اما بی‌انصافی است که تمام تلاش‌ها و جانفشانی‌های هنرمندان و برخی مدیران دلسوز و آگاه و مطلع به فن امور اجرایی را نادیده گرفت.
سخن این است که وحدت رویه‌ای باید، دیدگاه و منظری شاید که بایسته باشد و شایسته نام ایران و ایرانی که درخشنده و طوفنده و اثرگذار گردد بر صدر جریده‌ی گیتی؛ و این شد که در حوزه هنری مدیرانی دلسوز و هنرمند و آگاه بر ضرورت آمایش و سامان‌بخشی هنرهای سنتی و آیینی أعم از تعزیه و نقالی با تمام زیرمجموعه‌ها و شاخه‌ها و متون مرتبط همت گماشتند و ما‌‌حصل آن تلاش و درک ضرورت منجر به تشکیل دفتر تعزیه وهنرهای آیینی و سنتی مرکزهنرهای نمایشی حوزه هنری و تدوین برنامه و اهداف آن گردید.
برپایی دو جشنواره نقالان علوی در سال‌های ٩٥و ٩٦و نیز مشارکت در برگزاری پرده‌خوانی رضوی در ایام ماه صفر امسال و نیز راهپیمای پرشکوه اربعین تحت عنوان روایت راهیان از جمله فعالیت‌های اثرگذار مرکز هنرهای نمایش حوزه هنری و پیش از اعلام موجودیت این دفتر بوده است. اکنون به حول و قوه الهی و هم‌زمان با تأسیس دفتر "تعزیه و آیین‌های نمایشی" برآنیم که با دقت در زمان برگزاری و برپایی پرشکوه جشنواره‌های علوی، رضوی و سوگواره‌های عاشورایی و اربعینی، از هم‌پوشانی و تداخل با دیگر فعالیت‌های مرتبط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان میراث فرهنگی، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و انجمن تعزیه ایران جلوگیری شده و علاوه بر همیاری و همکاری، معاضدت و معاونت و انجام امور مشترک گام‌های استوار و تاثیرگذار برداریم ان‌شاءالله.
آینه پیش‌رو برپایی کلاس‌های آموزشی و تربیتی بخصوص در زمینه تعزیه و نقالی و هنرهای مرتبط با تمام ویژگی‌ها و خواستگاه پیوستگی‌ها از برنامه‌های اصلی این دفتر است و نیز در حوزه‌ی متن و اصالت منابع و لزوم توجه تعزیه‌گردان‌ها و نقالان و پرده‌خوانان به صحت منابع و دقت در بیان مفاهیم دینی و عدم ترویج خرافه و هرآنچه باعث وهن در دین و مذهب و نگارش طومارهای صحیح مذهبی که تاکنون صورت نگرفته است از فعالیت‌های آتی این دفتر است.
دست یاری خواهی به سوی محققین، پژوهشگران و اربابان فرهنگ و هنر دراز می‌کنیم و از هنرمندان پیشکسوت تا استادهای دانشگاه و هر آنکس که در این عرصه دستی در قلم و تُرعه‌ای در اندیشه دارد می‌خواهیم که با دقت نظر در صحت منابع مورد استفاده‌ی نقالان و پرده‌خوانان و تعزیه‌سازان این دفتر را یاری نمایید؛ بخصوص در تهیه تدوین و ارائه طومارهای صحیح مذهبی و حماسی.
اهداف بلند مدت این دفتر و آنچه از آمال و آرزوهای دیرین خادمان آیینی کشور است:
برپایی ساخت موزه تخصصی تعزیه و نقالی و پرده‌خوانی که به حول و قوه الهی و تلاش همه دست اندرکاران و بخصوص هنرمندان پیشکسوت و تعزیه دارهای دلسوخته کهن و معاصر و حفظ و ثبت متون طومارو نسخ تعزیه در شکل و محتوایی به سامان و شایسته أرج و مقام هنرمند ایرانی.
پرهیز از موازی‌کاری و دقت در انجام امور در تعامل و تفاهم و همیاری و همکاری با تمام نهادها و سازمان‌های دولتی و غیردولتی سرلوحه‌ی کاری این دفتر بوده و بار دیگر تاکید بر این است که دفتر نمایش‌های آیینی و سنتی وزارت ارشاد و انجمن تعزیه خوانان کشور بیشترین سهم را در کمک و یاری ما خواهند داشت.
همانطور که در ابتدای این سطور، مرقوم شد، همه ما خود را از اعضای خانواده‌ی بزرگ هنرهای آیینی و سنتی کشورعزیزمان ایران می‌دانیم؛ باشد که به دور از سیاسی‌کاری‌های مرسوم دست در دست یکدیگر سرایی برسازیم پرمهر که نام ایران اسلامی بلند آوازه گردد. ان‌شاءالله.
یاحق
* محسن میرزا علی