نقد رمان "وضعیت بی‌عاری" در عصرانه داستان حوزه هنری قم
به گزارش روابط عمومی حوزه هنری استان قم، نخستین عصرانه داستان حوزه هنری قم در سال 1398 با حضور حامد جلالی نویسنده و محمد قائم‌خانی منتقد، به نقد و بررسی رمان "وضعیت بی‌عاری" اختصاص یافت. در ابتدای این عصرانه که روز چهارشنبه 18 اردیبهشت ماه 1398 در سالن سوره حوزه هنری قم برگزار شد، افسانه بختیاری‌نژاد مجری-کارشناس به معرفی نویسنده پرداخت و گفت: «آقای جلالی، بازیگر تئاتر، عکاس و نویسنده هستند و بیش از 10 عنوان مجموعه داستان‌های کوتاه را با دیگر نویسندگان به چاپ رسانده‌اند و "وضعیت بی‌عاری" نخستین رمان ایشان است. آقای جلالی در این سال‌ها برنده جوایز متعددی از جشنواره‌های ادبی بوده‌اند از آن جمله نویسنده برتر بخش کودک و نوجوان جایزه بین‌المللی جهان اسلام در سال 1385 شده‌اند.»
در ادامه حامد جلالی نویسنده رمان "وضعیت بی‌عاری" در پاسخ به این سوال مجری که فعالیت شما در رشته‌های مختلف هنری چه تاثیری در نوشتن داستان داشته‌است، خاطر نشان کرد: «متاسفانه در ایران هنرمندان رشته‌های مختلف هنری در جزیره‌های جدا از هم زندگی می‌کنند به همین خاطر در وجوه مختلف دچار ضعف هستند. خوب وقتی عکاسی کار می‌کنی، این کار در بحث زاویه دید در داستان نویسی به کمکت می‌آید یا کار در حوزه نمایش و تئاتر به من در دیالوگ‌نویسی داستان کمک بسیاری کرده‌است.»
وی درباره جغرافیا و زبان رمانش نیز گفت: «در طرح اولیه رمان، مادری بود که نزدیک مرز زندگی می‌کرد و نمی‌خواست که فرزندانش کشور را ترک کنند. بهترین و جذابترین مرز برای من خوزستان بود. در مرحله تحقیق 10 روز در خوزستان زندگی کردم. از دزفول و اندیمشک و شوش تا جزیر مینو و اروندکنار را سر زدم و با مردمش زندگی کردم. البته پیش از این سفر در سایت‌هایی که کلید واژه‌های هر لهجه را در اختیار شما می‌گذارند سرچ کردم و از قبل درباره جغرافیا و لهجه تحقیق کردم و آنجا که رفتم صدای مردم را ضبط می‌کردم.»
محمد قائم‌خانی منتقد ادبی نیز در ابتدای سخنانش تصریح کرد: «اسم رمان برای خریدار کتاب و مخاطب شاید خیلی جذاب نباشد اما وقتی مخاطب داستان را می‌خواند تایید می‌کند که اسم مناسبی برای این رمان انتخاب شده‌است. رمان متنی روان و ساده دارد با روایت‌هایی جذاب و داستان به خوبی پیش می‌رود.»
وی درباره شکل و فرم داستان‌گویی اثر نیز گفت: «داستان‌گویی آقای جلالی به قصه‌گویی تو در توی داستان هزار و یک شب شباهت دارد در رمان ایشان هم قصه‌گویی بخشی از هویت و زندگی شخصیت‌هاست. در این رمان شاهد روایتی تئاتری هستیم گویی در سالن تئاتر نشستیم و روایت یک راوی را گوش می‌کنیم که هر طور می‌خواهد داستان را روایت می‌کند. قصه زمان‌مند و مکان‌مند است اما راوی خیلی مقید نیست که پیوستگی زمان را رعایت کند یا آنکه اطلاعات را پیوسته و مرتب به ما بدهد.»
قائم‌خوانی در خصوص نوع روایت در رمان وضعیت بی‌عاری افزود: «ما با کنش‌ها مواجه نیستیم با روایت کنش‌ها مواجه هستیم. بعضی از وقایع را در روایت‌هایی از شخصیت‌های مختلف می‌شنویم و شاهد غلبه صدا بر حرکت هستیم. البته به عقیده من، نویسنده استفاده خوبی از این نوع روایت کرده‌است. مثلا رفت و برگشت به دنیای رویا، خواب و بیداری راحت انجام می‌شود.»
