مجید ملامحمدی را را بیشتر با آثار دینی و مذهبیش در حوزه ادبیات کودک و نوجوان میشناسیم. او یکی از شاعران و داستاننویس موفق در این حوزه است و بارها جوایز متعددی را به خود اختصاص دادهاست. آثار او برگزیده کتابهای سال متعدد بودهاند و بهعنوان کتاب سال جمهوری اسلامی از نوشتههایش تقدیر شدهاست. گفتگویی با او درباره ادبیات کودک و نوجوان بعد از انقلاب داشتهایم که در ادامه میخوانید؛
آیا ادبیات کودک و نوجوان را میتوان به دوره قبل و بعد از انقلاب تقسیمبندی کرد؟
بله، البته قبل از انقلاب معدود شاعران خوبی در زمینه کودک و نوجوان کار کردهاند اما شعر کودک و نوجوان بعد از انقلاب و با اشعار شاعرانی مانند مصطفی رحماندوست، شکوه قاسم نیا، اسدالله شعبانی و جعفر ابراهیمی شاهد و... به پختگی رسید. اینها جمعی بودند که به شعر کودک و نوجوان شکل جدید و فاخری دادند. در واقع پس از انقلاب بود که شعر کودک و نوجوان شکل واقعی خودش را پیدا کرد.
در حوزه داستان هم پیش از انقلاب کارهای خوب اما انگشت شماری داشتیم که اغلب در کانون پرورش فکری چاپ میشد اما بعد از انقلاب اوضاع این رشته بسیار بهتر شد. بعد از انقلاب که می گویم یعنی 40 سال. طبیعتا زمان زیادیست برای اینکه از نویسندههای خوب آثار بسیار خوب و متعددی داشته باشیم.
این پیشرفت چطور حاصل شد؟
خوب ارتباطات بیشتر شد و کارها در سطح وسیعتری منتشر و خوانده شد و محک خورد، آدمهای خلاق بیشتری به عرصه آمدند، رشد کردند و معرفی شدند و مسیرهای درست مشخص شدند.
انقلاب چه موضوع و محتوای جدیدی در اختیار نویسندگان کودک و نوجوان گذاشت؟
اصولا کارهای دینی بعد از انقلاب شکل گرفتند. قبل از انقلاب در حوزه ادبیات کودک و نوجوان کتابهای دینی انگشتشماری داشتیم. ولی بعد از انقلاب در این حوزه یک مقوله و عرصه قابل توجه ایجاد شد. با انقلاب و بعد از آن دفاع مقدس محتوای باارزش و خوبی در اختیار نویسندگان قرار گرفت.
آیا آثار با موضوعات انقلابی به جایگاه مناسبشان رسیدهاند؟
البته در این زمینه همیشه انتظار بالاست. انتظار ما این است که آثار حوزه انقلاب، جهانی شود. شاید اگر مقوله ترجمه قویتر دنبال میشد و مراکزی متولی میشدند که کارها را ترجمه و پخش کنند، الان توجه بیشتری در دنیا به کتابهای این حوزه میشد. ما کارهای خیلی خوبی داریم که اگر ترجمه شوند جهانی میشوند و آنهایی که بیرون مرزها هستند متوجه میشوند که چه آثار فاخر و نویسندگان برجستهای بعد از انقلاب در ادبیات کودک و نوجوان رشد کردند.
به نظر شما مهمترین ثمره انقلاب در حوزه ادبیات کودک و نوجوان چه بودهاست؟
ادبیات کودک و نوجوان به صورت شاخص و تخصصی بعد از انقلاب شکل گرفت که خودش تقسیم شد به مقولات ادبیات دینی، انقلاب و پایداری. حتی ادبیات فانتزی و مدرن کودک و نوجوان در مدت این 40 سال شکل گرفت و از نظر کمی و کیفی با پیش از انقلاب قابل مقایسه نیست.
با گذشت 40 سال از انقلاب اوضاع ادبیات کودک و نوجوان چگونهاست؟
آثار باید در ترازوی نقد گذاشته شود. باید دید درباره مقوله انقلاب چقدر کار شدهاست؟ البته که کم کار شده. باید به قصههای انقلاب، پیام انقلاب، شخصیتها و شهدای انقلاب و مسیری که انقلاب باید برود توجه شود. انقلاب حتی نسبت به دفاع مقدس مظلوم واقع شدهاست. هنوز حرف برای گفتن بسیار زیاد است. نویسندههای کودک نوجوان باید بسیار بیشتر بنویسند بخصوص برای بچههای امروزی که اطلاعاتشان از آن دوران بسیار کم است. حقیقت این است که نویسندهها به صورت خودجوش نمیتوانند این روند را پیش ببرند. متولیان فرهنگی انقلاب باید حمایت کنند. قطعا نویسندگان کودکان نوجوان به موضوعات مرتبط با انقلاب اسلامی اقبال نشان میدهند. نویسندگان خوبی داریم که دوست دارند در این زمینه کار کنند.
شما در این حوزه کاری در دست چاپ دارید؟
من خاطرات کودکی خودم را در قالب یک رمان نوشتم که در دوران انقلاب میگذرد، به نام «شا ه فراری شدهاست» که انتشارات بهنشر آستان قدس رضوی در 12 جلد کتاب رحلی و به صورت داستانهای کوتاه پیاپی آماده چاپش کردهاست. این کتاب داستان به زندان افتادن پدرم است و ماجراهایی که در ادامه پیش میآید که در حال حاضر در مرحله تصویرسازی است.