وعده‌ی موعود

وعده‏‌ی موعود

نمایشنامه‏‌ی مذهبی

در رثای منجی مصلح اباصالح المهدی^(عج)

حسین فدایی‌حسین

سرشناسه:

عنوان و پدیدآور:

مشخصات نشر:

مشخصات ظاهری:

فهرست‌نویسی:

شابک:

کتابنامه:

موضوع:

موضوع:

موضوع:

شناسه افزوده:

شناسه افزوده:

رده‌بندی کنگره:

رده‌بندی دیویی:

فدایی‌حسین، حسین، 1345-

وعده‏‌ی موعود: نمایشنامه مذهبی در رثای منجی مصلح اباصالح المهدی^(عج)/ حسین فدایی‌حسین.

قم: حوزه هنری استان قم، 1391.

160 ص.

فیپا

45000 ریال : 2-00-6693-600-978

ص. 3-152

محمدبن حسن^(عج)، امام دوازدهم، 255ق- - نمایشنامه.

نمایشنامه مذهبی فارسی- - قرن14.

نمایشنامه ـ محمدبن حسن^(عج)، امام دوازدهم، 255 ق.

نمایشنامه مذهبی در رثای منجی مصلح باصالح المهدی^(عج).

سازمان تبلیغات اسلامی. حوزه هنری استان قم.

7 و 4ف/ 7953 PIR

62 /2 فا8

[فضایی عاری از آرایش‌های صحنه‌ای، تنها ارتفاعی در انتها و دو ردیف پله که ارتفاع را به کف صحنه متصل می‌کند. پایین ارتفاع، میان دو ردیف پله، فضایی است بسته، مانند یک گذرگاه تنگ یا سردابی باریک. در پس‏زمینه، عمارت‏هایی رفته‏رفته از زمین می‏روید و سر به آسمان می‏کشد. رنگ آسمان به سرخی می‏گراید و دایره‏ی خورشید می‏رود تا غروب کند. بازیگران از جای‌جای صحنه وارد می‌شوند و هریک بی‏آن‏که توجهی به دیگری داشته باشند از صحنه می‏گذرند. همراه آنان صدای گذر ماشین‏ها، هواپیماها و قطارها. مردی سرگشته- یعقوب-، خیره به خورشیدی که غروب می‏کند، به صحنه می‏آید. باد می‏گذرد و لباس و دستار مرد را به بازی می‏گیرد. مرد کلامی را واگویه می‏کند.]

یعقوب

روزگارمان به گذر تندباد می‏ماند و ما سرگشته و طوفان‏زده، بازیچه‏ی دستان باد...

[گذر باد شدت می‏گیرد و رفت و آمد مردمان نیز. باد، ابرهایی تیره را باخود به آسمان پس‏زمینه می‏آورد. رعد می‏گذرد، یکی پس از دیگری و رفته‏رفته، صدای رعد به انفجار تبدیل می‏شود و صدای ماشین‏ها و هواپیماها به صدای تانک‏ها، نفربرها و جت‏های جنگی بدل می‏گردد. اشخاصی سیاه‏پوش از دل ابرها بیرون می‏زنند. صورت خود را با ماسک‏های جنگی پوشانده‏اند و در دست هرکدام ریسمان و زنجیری است که با آن‏ها مردمان را شلاق زده و به زنجیر می‏کشند. یعقوب از هرسو توسط سیاه‏پوشان محاصره شده و دست و پایش به زنجیر کشیده می‏شود.]

یعقوب

خورشید تابان را چه شده که روزمان چنین تیره گشته است! ماه درخشان کجاست؟ ستاره‏های فروزان کجایند که شب چنین وحشت‏انگیز و تیره‏گون حکم می‏راند...

[باشدت گرفتن صداها، بندهای بسته شده بر دست و پای مردمان آنان‏را با سرعت بیشتر به این‏سو و آن‏سو می‏کشد و در پی انفجاری عظیم همه به‏زانو در می‏آیند. در پرتو تابش نورهای پیاپی، مردمان درحالی‏که اطراف یعقوب حلقه زده‏اند دست‏ها را به آسمان بلند می‏کنند و هرکس با ذکری، زبان به استغاثه می‏گشاید. اکنون، همه، یعقوب را می‏مانند و یعقوب گویی همه است.]

یعقوب

کجاست آن‏که نشانی ماه و ستاره را می‏داند؟! گشاینده‏ی بندهاست و درمان درد ستمدیدگان از جفای ظلم زمانه. کجاست کسی که داد بستاند از بیدادگران!

[پرتو نوری، ملایم و آرام‏بخش از نقطه‏‌ای نامعلوم بر صحنه می‏تابد. صداها جای خود را به نوایی روح‏انگیز می‏دهد. سیاه‏پوشان، گریزان از پرتو نور، صحنه را ترک می‏کنند. آوای خوش پرندگان صحنه را در برمی‏گیرد و در دوردست شاهد مردی نورانی با محاسن سفید و چهره‏ای متبسم و آرام هستیم که نهالی را در نقطه‏ای بلند از صحنه می‏کارد. مرد همین‏که از کار خود فارغ می‏شود برخاسته و دست رو به آسمان بلند می‏کند. با حرکت دست او نهال به‏آرامی رشد کرده و بارور می‏شود. پرندگان از همه‏سو به‏سمت نهال بارور هجوم آورده و هم‏زمان صدای آنان اوج می‏گیرد. درهمین‏حال، مردمان سرگردان نیز همه رو به‏سوی نهال می‏کنند. یعقوب نیز.]

یعقوب

عمری است به بلندای تاریخ تیره‏گون بشر، کسی را می‏جویم که آمدنش را تمامی ادیان زمین وعده داده‏اند، عمری است صفحه به‏صفحه، کتاب تاریخ بشر را و کوچه به‏کوچه، زمین و زمان را درپی ردپایی از او زیرورو کرده‏ام. همه‏جا نشانی از اوست اما او نیست!

[نورها رنگ باخته و سیاه‏پوشان باردیگر به صحنه می‏ریزند، اما چیزی نمی‏گذرد که از نقطه‏ای دیگر، پرتو نوری دیگر نمایان می‏شود. و باز تابلوی مرد محاسن سفید و کاشتن نهال تکرار می‏گردد و همگان را به‏سوی خود می‏خواند.]

یعقوب

این بازی اوست با من! همین‏که ردپایش را درجایی گم می‏کنم! از جایی دیگر صدایم می‏زند. و من، شیدا و سرگشته، هروله‏کنان به ‏سویش روان می‏شوم... به پس‏کوچه‏های تاریخ. به هرکجا و هرزمان، به هرجایی که نشانی از او باشد. من سراسیمه او را خواهم جست و در اشتیاق یافتنش باردیگر تاریخ را زیرورو خواهم کرد، از امروز تا هرزمان و هرکجا که ردپایی از او باشد...

[طنین صدای او در صحنه می‏پیچد. نور به‏یکباره محو می‏شود و تاریکی صحنه را دربر می‏گیرد. نوای استغاثه همچنان ادامه دارد... بازیگران از جای‌جای صحنه وارد می‌شوند و درحالی‌که شعری را زمزمه می‌کنند پارچه‌ها، لباس‌ها و ابزاری را به صحنه می‌آورند.]

بازیگران

یوسف گم‏گشته باز آید به کنعان غم مخور

کلبه احزان شود روزی گلستان غم مخور

ای دل غم‏دیده حالت به شود دل بد مکن

وین سر شوریده باز آید به سامان غم مخور...

[بازیگران درحین خواندن شعر، با وسایلی که به صحنه آورده‌اند فضایی را تجسم می‌بخشند. فضایی روحانی، در جوار ضریحی یا شبستان مسجدی و یا خلوت مردی عاشق، عاشقی منتظر، مرد به دعا و تضرع مشغول است. گاه به سجده می‌رود و گاه دست به آسمان برمی‌دارد و تا لحظاتی خیره به آسمان می‌ماند. در چهره‌اش همه نیاز دیده می‌شود و بر لبش، همه ذکر و ندبه و راز. زبان حال او را گوینده یا مداحی در دور دست، ندبه می‌کند.- چه‌بسا فرازهایی از دعای ندبه باشد.-]

گوینده

یابن الحجح البالغات، یابن النعم السابغات، یابن طه و المحکمات، یابن یاسین و الذاریات، یابن الطور و العادیات...

[مرد، گه‌گاهی با نوای ندبه هم‌ناله می‌شود و گاه زبان به شکوه و شکایت از دوری یار می‌گشاید.]

مرد منتظر

آقای من، چرا رخ در حجاب فراق پوشانیده‌ای؟ چرا زبان بر کلام محبت بسته‌ای؟ چرا چشمان تشنه‌ام را به شراب وصال سیراب نمی‌کنی؟

[نور، جای‌جای صحنه را روشن می‌کند. بازیگران مرد منتظر را همراهی می‌کنند. گوینده‌ای دیگر در همین نزدیکی اشعاری را زمزمه می‌کند.]

گوینده

ما منتظران دولت امیدیم

در آمدن بهار بی‌تردیدیم

با ماه و ستاره دل نگیرد آرام

ما چشم‏به‌راه قامت خورشیدیم

[نور صحنه کم‌کم رنگ می‌بازد. مرد به سجده می‌افتد. بازیگران نیز. در همین اثنا، ندایی آسمانی در فضا طنین‌انداز می‌شود.]

صدا

و نرید ان نمن علی‏‌الذین استضعفو فی‏‏الارض و نجعلهم ائمه و نجعلهم الوارثین...

[نوری بسته در بلندترین نقطه صحنه بر راوی یک می‌تابد. او از روی نوشته‌ای می‌خواند.]

راوی 1

چهل روز باران خواهد بارید! چهل روز تمام...

[رعد و برق و بعد ریزش باران فضا را در بر می‌گیرد. کسانی از بازیگران، در پی یافتن سرپناه به این سو و آن سو می‌دوند. عده‌ای رو به آسمان دعای شکر می‌خوانند. نور در نقطه‌ای دیگر بر راوی دو می‌تابد.]

راوی 2

[از روی نوشته‌ای می‌خواند.] زمین خواهد لرزید و قبور مردگان را ویران خواهد کرد...

[تصاویری از  لرزش زمین در پس‌زمینه نمایان می‌شود. بازیگران به تصاویر جان می‌بخشند. در نقطه‌ای دیگر، نور بر راوی سه می‌تابد.]

راوی 3

مردگان از دل زمین بیرون می‌آیند، خاک را از تن و موی خود می‌تکانند و به دیدار زند‌گان می‌روند...

[تصاویری نمادین از رستاخیز زمین بر پس‌زمینه نقش می‌بندد. بازیگران با حرکات خود به تصاویر جان می‌بخشند. نوری روحانی به یک‌باره چون شهاب از صحنه می‌گذرد و تصاویر را در خود می‌بلعد. بازیگران، محو نور، دست از حرکت می‌کشند. انگار که تابش نور آنان را سحر کرده باشد.]

راوی 4

وقتی او بیاید، نه تنها ساکنان زمین و آسمان بلکه حتی پرندگان نیز شادمان می‌گردند...

[نوایی خوش همراه با طنین آوای پرندگان صحنه را در بر می‌گیرد.]

راوی 5

آن‌گاه درختان به شوق حضور او چندین برابر محصول می‌دهند و حیوانات به بوی او با دوستی و آشتی زندگی خواهند کرد ...

نمایشنامه ادامه دارد